Қазақстандықтар жеке табыс салығын артығымен төлеп келген

Қазақстандықтар үшін жеке табыс салығы қате есептелген. Жұмысшылар қазынаға артық қаражат төлеген, деп хабарлады paryz.kz, stan.kz-ке сілтеме жасап. 

Ең алдымен, бұл азаматтық-құқықтық келісімшарт бойынша жұмыс істейтіндерге қатысты болды. Алайда, басқа жұмысшылар да зардап шеккен. Зардап шеккендер салықты кері қайтарып ала алады. Бірақ ол үшін арыз жазулары керек. 

Мемлекеттік кірістер комитеті жұмыс істейтіндерге қате салық қалай есептелгенін түсіндірді. Мысалы, келісімшарт бойынша қызметкердің жалақысы 100 мың теңге делік. Ережеге сәйкес одан міндетті зейнетақы жарналары (МЗЖ) мен медициналық сақтандыру (МӘМС) алынады. Жалпы алғанда бұл 11 мың теңге болады.

Дәл осы сомадан жеке табыс салығының тағы 10 пайызы ұсталуы керек болатын. Бұл - 8900 теңге. Алайда, оның орнына ЖТС шотына 10 мың теңге түсті, яғни жалпы жалақының 10 пайызы. Сондықтан салық кодексіне өзгерістер енгізілді.

"Компаниялардың едәуір бөлігі өз қызметкерлерін азаматтық-құқықтық келісімшартқа ауыстырды. Олар қазақстандықтарды әлеуметтік жағынан қорғаумен қатар, өздері де салық міндеттемелерін оңтайландыру схемаларын жасайды", - деп атап өтті Мемлекеттік кірістер комитеті.

Мемлекеттік кірістер комитеті әдеттегі еңбек келісімшартына сәйкес жұмысшылардан қосымша салықтар алынатындығын айтады. Қате төленген салықтарды қайтару қызметкерлердің өтінішінен кейін мүмкін болады.

Uchet.kz порталының бас редакторы Максим Барышев жаңа заңға сәйкес компанияға 2018 жылдан бастап жүргізілген есептерді қайта реттеу керек екенін айтты.

"2020 жылдың 1 қаңтарынан бастап жеке табыс салығын есептеу кезінде міндетті медициналық сақтандыру жарналары бойынша аударымдарды қолдану қажет. Яғни, енді желтоқсанда бухгалтерлер барлық жұмысшылардың жалақысын бүкіл 2020 жылға қайта есептеп, есептерді қайта тапсырып, бюджеттен салық төлемдерін шығарып, айырмашылықты қызметкерлерге төлеуі керек. Еңбек қатынастарына қатысты да өзгеріс енгізілді. Яғни, бухгалтер барлық келісімшарттарын алып, олардың шарттарын көруі, ЖКШ келісімшарты жасалған әр жеке адаммен орындалған жұмыс актілеріне қайта қол қоюы немесе айырмашылықты жеке тұлғаға төлеуі керек. Мемлекеттік кірістер комитетінің келісімшарттары кез келген сомаға, мерзімге жасалуы мүмкін", - деді ол.

Максим Барышев жаңа есептерді ұсыну мерзімі нақтыланбағанын атап өтті. Салық кодексіне сәйкес, олар жылдық есепті ұсынғанға дейін, яғни, 2021 жылдың 31 наурызына дейін дайын болуы керек.

"Өкінішке қарай, біздің салық жүйесі әлі де автоматтандырылмаған. Бухгалтерлер бюджеттен ақшаны қайтаруы керек, ал қаражатты қайтару үшін сізге жеке тұлғаның өтініші де қажет. Барлығын сәйкес келтіру үшін, менің ойымша, бухгалтерлер бір айдан астам уақыт жұмсайды. Бұл түзетулерді депутаттар уақытында енгізуі керек еді. Өйткені олар біздің мемлекетіміздің заң шығару қызметін жүзеге асырады. Бірақ заң жобасы екі жыл бойы талқыланды. Бұл жағдайда Мемлекеттік кірістер комитеті шешім қабылдауы керек", - деп қосты ол.

Бухгалтерлердің шағымына жауап ретінде Мемлекеттік кірістер комитеті жаңа құжаттарды тапсыру мерзімдерін қайта қарауға уәде берді. Олардың нақты қандай болатындығы әлі белгісіз.