2021 жылы көп балалы аналарға берілетін жәрдемақы көлемі қандай болмақ?

Елімізде көп балалы аналарға берілетін жәрдемақы – мемлекеттік қолдау құралдарының бірі болып табылады. Көп балалы аналар мәртебесін қашан да биік қоятын Қазақстан оларға жәрдемақы беру жағын да бір жолға қойған.  Осы орайда аталған жәрдемақыны алу үшін, құжаттарды рәсімдеу ережелері, сондай-ақ 2021 жылғы жәрдемақы мөлшері туралы толығырақ ақпаратты ұсынып отырмыз.

Көп балалы отбасылар мен аналарға берілетін жәрдемақының қалай рәсімделетіні туралы ереже Қазақстан Республикасының «Балалы отбасыларға берілетін мемлекеттік жәрдемақылар туралы» Заңында толық баяндалған.

Бұл құжатты заң шығарушылар үнемі назарда ұстайды, себебі оған бюджет пен ел экономикасындағы өзгерістер ескеріле отырып, өзгерістер мен толықтырулар енгізіледі. Бұл Заң балалары бар барлық отбасыларға қатысты болып табылады. Онда жеңілдіктер мен жәрдемақылардың әртүрлі санаттары сипатталған. Сәбидің дүниеге келуі, оның күтімі, баланың мүгедектігі — әрбір жағдай мемлекеттің қаржылық қолдауы мен қамқорлығын міндеттейді. Үлкен отбасы бар қазақстандықтарға келетін болсақ, бұл жағдайда жәрдемақының                  екі нұсқасы болуы мүмкін:

1. «Алтын алқа», «Күміс алқа» алқаларымен наградталған немесе I және II дәрежелі «Ана даңқы» ордені бар, «Батыр Ана» атағын алған көп балалы аналар ай сайын мемлекеттік жәрдемақыны алып отырады.
2. Көп балалы отбасылар үшін ай сайынғы мемлекеттік жәрдемақы. Бұл төрт немесе одан да көп бірге тұратын кәмелетке толмаған балалары бар отбасы, оның ішінде күндізгі немесе жоғары білім алатын және 23 жасқа толмаған балаcы бар жанұя болып табылады.

Жоғарыда көрсетілген белгілер бойынша осы жәрдемақыларды алуға үміткер бола алатын әрбір азамат оны рәсімдеу нұсқаларының бірін таңдай алады. Атап айтқанда:

1. тізбеге сәйкес құжаттарды жинау, өтінішті рәсімдеу және мемлекеттік корпорацияның жергілікті өкілдігіне жүгіну.
2. электрондық үкімет веб-порталында тіркелу және осы жүйе арқылы онлайн өтініш беру.

Екі жағдайда да бұл қызмет тегін көрсетіледі. Құжаттарға келетін болсақ, мемлекеттік көмекті рәсімдеу үшін көп балалы аналар:

• өтініш әзірлеуі керек;
• жеке басын куәландыратын құжат;
• көп балалы аналар мәртебесін растайтын құжат дайындайды;

Көп балалы отбасыларға берілетін жәрдемақы үшін:

• өтініш берушінің жеке басын растайтын құжаттар;
• балалардың туу туралы куәліктері;
• неке туралы құжаттар;
• тұрғылықты жерін тіркеу туралы мәліметтер;
• банктік шот нөмірі туралы ақпарат.

Бұл жағдайда көп балалы аналар мемлекеттік корпорацияға жүгінетін болса, онда өтініш жеті жұмыс күні ішінде қаралады. Кез келген қосымша құжаттар қажет болған жағдайда, бес күн ішінде бұл туралы хабарлама жолданады. Қосымша құжаттарды рәсімдеу 30 күнге дейін созылуы мүмкін. Құжаттар берілгеннен кейін, жәрдемақы тағайындау туралы жауапты бір апта ішінде күтуге болады.

Мемлекеттік корпорацияға жүгінген адамдарға құжаттарды рәсімдеу нәтижелері көрсетілген байланыс телефонына СМС-хабарлама түрінде келеді. Электрондық үкімет сайтында барлық ақпарат өтініш берген пайдаланушының электрондық кабинетінде пайда болады. 2021 жылы көп балалы аналарға қандай жәрдемақылар мен жеңілдіктер берілетіні еліміздің экономикалық жағдайына және қандай бюджет жоспарланғанына тікелей байланысты болатынын атап өткен жөн. Қазір уақытта, Қазақстан Республикасында  «2021-2023 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» заң қолданыста жүзеге асуда.

Аталған Заңның 9-бабына сәйкес, 2021 жылдың 1 қаңтарынан бастап:  барлық жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдер есептелетін айлық есептік көрсеткіштің шамасы 2 917 теңгені құрайды. Базалық әлеуметтік төлемнің қандай болатынын есептеу үшін қажетті ең төменгі күнкөріс деңгейі 34 302 теңгеге жетті.

Жәрдемақылар мөлшері «Балалы отбасыларға берілетін мемлекеттік жәрдемақылар туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабында көрсетілген және көп балалы аналар үшін – 6,40 АЕК құрайды. Төрт баласы бар отбасыларда – 16,03 АЕК. Егер, бес бала болса – 20,04 АЕК-ті құрайды. Алты баланың ата-анасы 24,05 АЕК алуға құқылы. Бір отбасында жеті бала болса – 28,06 АЕК. Сегіз және одан көп бала болған кезде – әрбір балаға 4 АЕК есептелген.

2021 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша бекітілген бюджет жобасын ескеретін болсақ, Қазақстандағы көп балалы отбасылар мынадай төлем сомаларына жүгіне алады: «Алтын алқа», «Күміс алқа» алқаларымен немесе «Ана даңқы» орденімен наградталған Батыр ана ай сайын 18 669 теңге ала алады. Төрт баланың ата-аналары ай сайын 46 760 теңге көлемінде көмек ала алады. Бес баласы бар отбасы үшін ай сайынғы жәрдемақы мөлшері 58 457 теңгені құрайды. Алты баланың ата-анасына көмектесу үшін мемлекет ай сайын 70 154 теңге жәрдемақы төлейді. Жеті балалы отбасы ай сайын 81 851 теңге көлемінде жәрдемақы алады. Сегіз және одан көп бала болған жағдайда көмектің бастапқы сомасы әрбір балаға 11 668 теңгені құрайды.

Естеріңізге сала кетейік, егер АЕК өссе, бір жыл ішінде жәрдемақылар мөлшері артуы мүмкін. Азаматтарға барлық өзгерістер туралы, әдеттегідей Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі хабарлап отырады. Жәрдемақылардың мұндай өсуі заңды, себебі жыл сайынғы инфляцияның мөлшері ескеріледі және жәрдемақыларды тиісті деңгейде төлеуге мемлекет тарапынан қолдау көрсетіледі. Жоғарыда сипатталған жәрдемақылардың әрқайсысын алу құқығы бала туылған кезден  бастап жүзеге асады. Әйел адам немесе отбасы мемлекет белгілеген тәртіппен өтініш пен барлық құжаттарды тапсыруы керек.

Бүгінгі күні Қазақстанда көп балалы аналарға жәрдемақы төлейтін жалпы ережелер осындай заңдық күші бар нормативтік-құқықтық актілермен реттелген. Тек аналар ғана емес, сондай-ақ төрт баладан көп өскелең ұрпақты өсіріп келе жатқан отбасылар да мемлекеттің қолдауына жүгіне алады және ай сайын осындай жағдайлар үшін қарастырылған материалдық көмекті алуға құқылы болып табылады.