Прямая трансляция

Астана

Астана

5°C

Сепаратизм мәселесі шешіле ме?

Бұл ең қатерлі, күрделі проблема. 1990 жылдардың басында бұл тек ШҚО ғана емес, БҚО Оралда да болған.

Сурет: altyn-orda.kz

Бұдан зорын айтайын, 2002 жылы Қазақстанда Ресейдің жылы болды. Ал, 2003 жылы Қазақстанның Ресейдегі жылы болды.

Сол, 2003 жылы мемлекеттік делигацияның құрамында біз Ноғайсібір /Новосибирск/ қаласына мемлекет қайраткерлері, өнер жұлдыздарымен бірге бардық. Ол кезде мен сенатор едім. Сонда өз көзіммен көрген оқиғамен бөлісейін.

Ресейдің 3 облысының губернаторлары, олардың орынбасарлары, кремльдіңөкілдері, мемлекеттің күштік құрылымдарының басшылығы бар, Ноғайсібірдегі орталық концерт залы секілді ғимаратта бас қостық.  Әр қайсымыз қатаң бақылау арқылы залға ендік. Залда 2-3 мың адамның қарасы болды. Сонда, 2, 3 қабатты балкондардан бір бұйрық берілгендей, төбеден Семей – Ресейдікі, Өскемен – Ресейдің аумағы, Орал – Ресейдің жері. Петропавл, Павлодар – ежелгі Ресейдің жері деген жазулары бар плакаттар төбеден жауды дерсің. Ол аздай сол мәтінді дауыстап айтты. Біз емес, олар бізге концерт көрсеткендей болды. Бізбен бірге вице-спмкер М.Көпей, бірнеше сенаторлар мен мәжілісмендер бардық. Ресейдің күштік құрылымдарының өкілдерінің барлығы залда отырды...

Сондықтан, сепаратизм кеше ғана пайдаболған жоқ. Ал, сепаратизмге жол ашқан меніңше – Назарбаев. Егер, Балтық жағалауы елдері сияқты мемлекеттік тіліміз – қазақ тілін мемлекеттік деңгейде қалдырып, ресми, ұлтаралық тіл дегендерге жол бермегенде мұндай проблема бүгін туындамас еді.

Өйткені біз қазақ тілін өзге ұлттарға мойндата алмадық. Орысша сұрақ қойғанға орысша жауап бер, қазақша сұрақ қойғанға орысша жауап бер деп, елдің басын қатырып қойдық.

Қазақ тілін биліктегілердің өздері сыйлап отырған жоқ. Сондықтан, сепаратизмнен құтылу үшін, биліктегілердің қазақ халқын сыйлауы керек.

Биліктегілердің қазақтарды сыйламауы, Қазақстанды сыйламағаны деп түсінуіміз керек. Қазақтарды менсінбегені - мемлекетті менсінбегені.

Бұл тек тілдік деңгейдегі проблема емес. Ұлттық рух мықты болса, экономикамыз да дамыр еді. Өзге ұлттарға басымдылық беріп, мемлекетті құрастырушы халықты тізгіндеп ұстар болса, ол жақсылықтың нышаны емес. Бұл қазақтың да, қазақ билігінің де қасіреті болар еді.

«Еркелік емес, ақымақтық»: журналист Мақпал Жүнісоваға шүйлікті «Еркелік емес, ақымақтық»: журналист Мақпал Жүнісоваға шүйлікті Совет эксперта: Казахстан должен переориентироваться на клиента для устойчивого роста Совет эксперта: Казахстан должен переориентироваться на клиента для устойчивого роста «Перуашовтың үстінен қылмыстық іс қозғау керек»: Айгүл Орынбек «Ақжол» партиясының мүшелеріне үндеу жасады «Перуашовтың үстінен қылмыстық іс қозғау керек»: Айгүл Орынбек «Ақжол» партиясының мүшелеріне үндеу жасады Как работает экстрадиция между соседями на практике и кого выдают друг другу Казахстан и Россия Как работает экстрадиция между соседями на практике и кого выдают друг другу Казахстан и Россия «Устал концы с концами сводить». Истории казахстанцев, уехавших на заработки в Россию «Устал концы с концами сводить». Истории казахстанцев, уехавших на заработки в Россию Вице-адмирал высказался о «политике» минобороны во время «Кантара» Вице-адмирал высказался о «политике» минобороны во время «Кантара» «Кінәсіз екенімді дәлелдеймін, не болмаса мен өлемін»: Вице-адмирал Жанұзақов сотталғанда қандай күйде болғанын айтты «Кінәсіз екенімді дәлелдеймін, не болмаса мен өлемін»: Вице-адмирал Жанұзақов сотталғанда қандай күйде болғанын айтты «Не все так гладко». Насколько умело Казахстан смог перестроить экономику с начала войны в Украине? «Не все так гладко». Насколько умело Казахстан смог перестроить экономику с начала войны в Украине? Как магазины низких цен вытесняют с рынка карагандинских производителей – и при чем здесь Россия? Как магазины низких цен вытесняют с рынка карагандинских производителей – и при чем здесь Россия?