Қазақстанда несиені көбінесе ер азаматтар кешіктіріп төлейді

2022 жылғы 1 қаңтарда бөлшек кредиттік портфель 10,76 трлн теңге болды. 2021 жылы кепілсіз тұтынушылық несиелер көлемі 43,1%-ға, 5,3 трлн теңгеге дейін өсті. Бұл қарыздар бөлшек сауда портфелінің 48,3%-на тең. Кепілді тұтынушылық кредиттер 1,8%-ға төмендеді. Оларға бөлшек портфельдің 5,1%-ы тиесілі.

Қолданыстағы несиенің негізгі бөлігін ипотека құрайды. Көптеген адам зейнетақы жинағы есебінен ескі несиелерін өтеп, жаңаларын алған. Бірінші кредиттік бюроның атқарушы директоры Әсем Нұрғалиеваның айтуынша, берілетін несиелердің негізгі бөлігі 25 жылдан 44 жылға дейінгі аралықты қамтиды. Статистика бойынша әйелдер несиені үй жөндеу жұмысына және ипотекаға көбірек алса, ерлер автокөлік сатып алу үшін алады. Ал жасы 55-тен асқан азаматтар несие арқылы жер және мал сатып алуды жөн санайды екен.

Ұлттық статистика бюросының 2021 жылғы сәуірдегі 34 пен 44 жас аралығындағы ерлер мен әйелдер арасындағы номиналды жалақы туралы мәліметтері бар. Деректерге сәйкес, ерлердің орташа атаулы жалақысы – 286 мың, ал әйелдерде – 215 мың теңге. Бұл ерлер мен әйелдердің кірістері арасындағы белгілі бір алшақтықты көрсетеді.

Белгілі болғандай, елімізде 6 миллионнан астам адамның (ерлер мен әйелдердің 70%) несие бар. Оның ішінде 35-тен 44 жасқа дейінгі ер адамдарда берілген несиенің орташа сомасы 681 мың теңге болса, әйелдерде − 594 мың теңге. Несие алған ер азаматтардың 25%-ы  несиені кешіктіріп төлеген болса, ал бұл көрсеткіш әйелдердің 17%-ына тиесілі.